From the First Human to Today: From Ritual Dramas to Village Folk Plays

Abstract

              İlk insanların doğaya  uyum sağlamaları uzun bir zamanı kapsar. Mücadelelerle, uzlaşmalarla geçen bu zaman sürecinde değişik uygulamalara yönelir. Karşılaştığı olayları taklitlerle anlatmaya çalışır. Bu anlatımlar maske, makyajla zenginleştirilerek sanatsal boyut kazanmaya başlar. Bireysel yapılan gösteriler ilerleyen zamanlarda büyü, inanç , dramatik gösteriler, müzik, dans ve şiirle zenginleşerek  topluluk üyelerinin katıldığı ritüel törenlere dönüşür. Genellikle mevsim geçişlerinde sürekli yapılan gösterilerdeki amaç başa çıkamadıkları güçleri hoşnut etmek, yaşamlarının sağlıklı, bolluk içinde geçmesini sağlamaktı. Zaman sürecinde doğal olayların oluşum nedenlerini anlamalarıyla bu törenler önemini kaybetmeye ve değişim göstermeye başladı.  Ritüel törenlerdeki dramatik uygulamalar ekonomik, sosyal ve bilimsel olarak gelişemiyen toplumlarda varlığını sürdürdü ve sürdürüyor. Bu ritüellerin yoğunlukta olduğu coğrafyada bulunan ülkemizde dramatik gösteriler inanç etkisiyle yüzyıllarca yaşatılmış daha sonra eğlenmek amacıyla yapılan gösterilere dönüştürülerek sürdürülmüş, giderek yok olmuştur.

             Ritüellerdeki dramatik gösterilerin oyun yapısı, dekor, kostüm, sahneleme anlayışı çağdaş tiyatro kuramcıları ve yönetmenleri tarafından incelenerek kaynak olarak kullanılmış ve yeni tiyatro türlerinin bulunmasına ve gelişimine katkı sağlamıştır.